گپ و گفت با محمدحسین ماموریان، درباره ساخت مجسمه «شیرخدا» که در بوستان کوهسنگی جانمایی شده است
محمدحسین ماموریان، مجسمه سازی است که نزدیک به ۴۰ اثر در ایران دارد و از افتخارات خود می‌داند که اولین تجربیاتش در ساخت مجسمه‌های شهری را در مشهد کسب کرده است. در ادامه با او درباره اثر تازه‌اش به گپ و گفت پرداخته ایم که پیش روی شماست.
نعیمه زمانی | شهرآرانیوز - محمدحسین ماموریان، مجسمه سازی است که نزدیک به ۴۰ اثر در ایران دارد و از افتخارات خود می‌داند که اولین تجربیاتش در ساخت مجسمه‌های شهری را در مشهد کسب کرده است. او که از ۹ سالگی به این هنر روی آورده و فارغ التحصیل مجسمه سازی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است، اثر تازه اش را هم زمان با جشنواره هنرهای شهری مشهد در پارک کوهسنگی (بین خانه هنرمندان و فرهنگ سرای کودک و آینده) رونمایی کرده است و اکنون دو اثر دیگر که مربوط به شخصیت‌های شاهنامه است را در دست ساخت دارد.
مجسمه او با عنوان «شیرخدا» یادمانی از ورزش‌های زورخانه‌ای و باستانی است که به سه شخصیت مرشد که ضرب زورخانه را می‌زند و دو پهلوان که زانو زده و برای ورزش زورخانه‌ای آماده می‌شوند، می‌پردازد. به گفته این هنرمند، مجسمه «شیرخدا» با ارتفاع ۲.۷۰ متر از جنس فایبرگلاس، ارادتی است به مولا امیرالمومنین (ع) و همچنین مرشد عباس شیرخدا، یکی از ضرب نوازان قدیمی کشور و تمام افرادی که ورزش‌های زورخانه‌ای انجام می‌دهند. در ادامه با محمدحسین ماموریان درباره اثرش به گپ و گفت پرداخته ایم که پیش روی شماست.
سنت‌های ورزش زورخانه‌ای
محمدحسین ماموریان با اشاره به اینکه مجسمه «شیرخدا» برای جشنواره هنرهای شهری مشهد اجرا شده است، می‌گوید: با توجه به موضوع «جوانمردی» که از سوی خانه هنرمندان شهرداری مشهد مطرح شده بود، تصمیم گرفتم یک صحنه از زورخانه را به نمایش بگذارم.
این طرح آذر امسال تأیید شد و نزدیک به چهارماه برای اجرا و نصب زمان برد. او هدف از اجرای این اثر را فراموش نشدن ورزش باستانی می‌داند و بیان می‌کند: زمانی که افراد از کنار این مجسمه عبور می‌کنند، چند دقیقه‌ای ناخودآگاه به آن می‌نگرند و ذهن و فکرشان به این موضوع و ورزش باستانی کشور مشغول می‌شود.
این هنرمند توضیح می‌دهد: اثری که ساخته شده است به گونه‌ای تصویرسازی از ورزشی را نشان می‌دهد که در گذشته و حتی در برخی از زورخانه‌های فعال کنونی انجام می‌شود و هر بخشی از آن در دل خودش سنت‌های بسیاری مانند احترام به بزرگ تر‌ها را دارد.
ماموریان یادآور می‌شود: در ورزش زورخانه‌ای نه تنها فعالیت بدنی انجام می‌شود بلکه فرد به لحاظ روحی نیز آماده می‌شود که از آن می‌توان به اشعاری در مدح مولاعلی (ع) و زانو زدن پهلوان در مقابل شعر‌ها و ذکرها، اشاره کرد. این سنت‌ها زیباست که نه تنها ورزشکاران بلکه تمام مردم باید آن‌ها را بیاموزند و به آن احترام بگذارند.
او می‌گوید: برای ساخت هر یادمانی ابتدا خود را در آن فضا قرار می‌دهم. برای این اثر نیز سابقه کاری ام از ساختن یادمان پهلوان احمد وفادار در میدان وفادار و مجسمه‌هایی که در آرامگاه فردوسی نصب شده است، سبب شد از فضای ورزش زورخانه‌ای دور نباشم و اثر را با دقت بیشتری بسازم. ماموریان ادامه می‌دهد: پیش از طراحی اثر در مورد ورزش زورخانه‌ای و مسائلی مانند تاریخچه، لباس ها، ساز ضرب زورخانه، اشعاری که می‌خوانند و حتی حالت‌های ایستادن و نشستن پهلوانان مطالعه و تحقیق کردم.
به گفته ماموریان، او برای ساخت اثر ساعت‌ها اجرای ورزش زورخانه‌ای را به تماشا نشسته و همچنین برای اجرای بهتر از عکس‌های قدیمی بهره برده تا اصالت کار حفظ شود.
جای مجسمه در پارک است
این مجسمه ساز به مکان جانمایی مجسمه نیز اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: مکان مورد نظر از سوی دبیرخانه جشنواره هنرهای شهری مشهد پیشنهاد شد و من بر اساس موقعیت مکانی مجسمه را جانمایی کردم. با توجه به آنکه این محدوده دایره‌ای شکل بود، تصمیم گرفتم آن را گود زورخانه در نظر بگیرم.
او ادامه می‌دهد: سکو‌ها و فضای دایره‌ای شکل مکانی که مجسمه جانمایی شده شبیه به معماری زورخانه است و هر فردی که وارد محیط می‌شود می‌تواند خودش را در گود زورخانه تصور کند.
ماموریان جای اصلی مجسمه‌ها را در پارک می‌داند و بر این باور است که این گونه مردم فرصت دارند اثر را با فراغ بال تماشا کنند. او بیان می‌کند: مجسمه‌هایی که در میدان‌ها و بولوار‌ها نصب می‌شوند به گونه‌ای است که مردم به سرعت از کنارشان عبور می‌کنند و در واقع مجسمه‌ها برای ماشین سوار‌ها گذاشته شده است. وجود مجسمه در پارک‌ها سبب می‌شود افراد در کنارش بایستند، در مورد آن به گفتگو بپردازند و حتی عکس بگیرند.
ماموریان یادآور می‌شود: در این اثر از رنگ مخصوص فایبرگلاس استفاده شده تا ماندگاری بیشتری داشته باشد. با این حال طی گذر زمان آفتاب صدماتی به کار می‌زند و رنگ آن باید هر چند سال یک بار اصلاح شود.
به گفته او نوای موسیقی هم برای یادمان در نظر گرفته شده است. به این معنا که در اثر یک چشم الکترونیکی قرار داده شده و هنگام ورود افراد به آن مکان بلندگو فعال می‌شود و دقایق کوتاهی صدای ضرب پخش می‌شود.
توجه به هویت‌ها
ماموریان می‌گوید: با توجه به گم گشتگی فرهنگی و هنری که نسل کنونی به آن دچار شده اند، اهمیت ساخت آثاری که ریشه‌های فرهنگی ما را هویدا و یادآوری می‌کند، ضرورت دارد. او در ادامه می‌گوید: کم توجهی به ورزش‌های زورخانه‌ای سبب شده جمهوری آذربایجان ادعا کند این ورزش متعلق به کشور آن هاست در حالی که چنین نبوده و نیست. این ورزش‌ها میراث فرهنگی ما بوده و باید به آن‌ها توجه بیشتری شود.
به باور این مجسمه ساز، مردم آثاری را که ریشه در هویتشان دارد، دوست دارند. او بیان می‌کند: زورخانه‌هایی در کشورمان فعال هستند که قدمت بسیاری دارند. مشهد نیز از گذشته در ورزش‌های کشتی، پهلوانی و زورخانه‌ای جایگاه ویژه‌ای داشته است؛ بنابراین ساخت این گونه یادمان‌ها می‌تواند در معرفی هویت تاریخی ایران و مشهد تأثیرگذار باشد.
این مجسمه ساز بیان می‌کند: اولین اثر شهری ام را سال ۸۷ در جشنواره استقبال از بهار ساختم و بسیاری از تجربیاتم را نیز در قالب این جشنواره کسب کردم.
او ادامه می‌دهد: این جشنواره حرکت خوبی است که در مشهد آغاز شده و در سراسر ایران گسترش یافته و هنرهای شهری را زنده کرده است. به باور او آثاری که ساخته می‌شود باید به لحاظ محتوایی ریشه در تاریخ کشورمان داشته باشد و نباید تنها به ساخت المان‌هایی که شهر را رنگی می‌کنند اکتفا کرد. ماموریان یادآور می‌شود: برگزاری این گونه جشنواره‌ها و برنامه‌ها نباید تنها برای نوروز در نظر گرفته شود.
به این ترتیب باید زیرساخت و طرح جامعی برای هنر شهری در طول سال به وجود آید که افراد متخصص پای کار بیایند. او به یکی از آرزوهایش که نصب یادمان‌های شهری از جنس برنز است، اشاره می‌کند و می‌گوید: اهمیت برخی آثار آن قدر زیاد است که برای ماندگاری بیشتر می‌طلبد جنسشان از برنز باشد. جنس مجسمه‌های کنونی به اندازه ده‌ها سال می‌توانند عمر داشته باشند، اما اگر جنس آثار برنز باشد صد‌ها سال ماندگار و برای آیندگان نیز به یادگار خواهند ماند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
